Τίτος Πατρίκιος

Και σένα, αν με τα τόσα που περάσαμε

τίποτα μέσα σου δε σακατεύτηκε,
μην πολυκαμαρώνεις.
Ίσως
δεν είχες τίποτα να διακινδυνεύσεις.

Χωρίς να σε βλέπω χωρίς να σου μιλάω
χωρίς ν’ αγγίζω ούτε μια σκιά απ’ το βήμα σου
χωρίς – πόσο γυμνός ακόμα θα ‘θελες να μείνω;
Μη με πιστεύεις, σε τίποτα μη με πιστέψεις.
Κι όταν εντάσσω τις στιγμές στα σίγουρα σχήματά μου
όταν ανασκευάζω το χαμόγελό σου
όταν αποκαλώ την ομορφιά φθαρτό περίβλημα
μη με πιστεύεις – κι όμως σου λέω την αλήθεια.
Δεν την αντέχω αυτή τη μάταια ελπίδα
να επιζώ σε μια τυχαία σου σκέψη
μα κάθε βράδυ τη ζεσταίνω απ’ την αρχή.

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

Λέμε εμείς κι εννοούμε εγώ
λέμε εσύ κι εννοούμε πάλι εγώ
λέμε αυτός κι εννοούμε πάλι εγώ.
Στην ουσία μόνο με το εγώ
μπορούμε να εννοήσουμε
κάποιον άλλο.

Τίτος Πατρίκιος

Μαχαίρι από κόκκαλο

Τώρα που έμαθα
να χώνω το μαχαίρι έως το κόκκαλο
όλοι γύρω μου
ασπόνδυλα.


Ερασιτέχνης Άνθρωπος

Η ικανότητα να αγαπάμε

Θεωρώ καθήκον μου να ερεθίζω τη σκέψη πάνω σε ό,τι ουσιαστικά ανθρώπινο και αιώνιο έχει κάθε ατομική ψυχή, πάνω σε πράγματα που ο άνθρωπος συνήθως τα προσπερνά, ακόμα και αν εξαρτάται από αυτά η μοίρα του. Ο άνθρωπος είναι απασχολημένος να κυνηγά φαντάσματα και να προσκυνά είδωλα. Στο τέλος όλα καταλήγουν σ’ ένα, και μάλιστα απλό στοιχείο, το μόνο στο οποίο μπορεί να υπολογίζει στη ζωή του: την ικανότητα να αγαπάει. Το στοιχείο αυτό μπορεί να αναπτυχθεί μες στην ψυχή και να γίνει ο υπέρτατος παράγοντας που καθορίζει το νόημα τής ζωής ενός ανθρώπου. Έργο μου είναι να κάνω τον θεατή που βλέπει τις ταινίες μου να συνειδητοποιήσει την ανάγκη του να αγαπάει και να τον αγαπούν, να καταλάβει ότι τον καλεί η ομορφιά κοντά της.

Αντρέι Ταρκόφσκι

(Απόσπασμα από το βιβλίο του "Σμιλεύοντας τον χρόνο", Νεφέλη, 1987)

Για ποιον χτυπάει η καμπάνα;

Κανένας άνθρωπος δεν είναι νησί, ακέριος μοναχός του. Κάθε άνθρωπος είναι ένα κομμάτι της ηπείρου, ένα μέρος της στεριάς. Αν η θάλασσα ξεπλύνει ένα σβόλο χώμα, η Ευρώπη γίνεται μικρότερη. Όπως κι αν ξεπλύνει ένα ακρωτήρι ή ένα σπίτι φίλων σου ή δικό σου. Ο θάνατος κάθε ανθρώπου λιγοστεύει εμένα τον ίδιο, γιατί είμαι ένα με την Ανθρωπότητα. Γι αυτό ποτέ σου μη στείλεις να ρωτήσεις για ποιον χτυπά η καμπάνα. Για σένα χτυπά.

Τζον Νταν

Η μαμά μου λέει, πάλι...

Η μαμά μου δουλεύει πολύ για να με ζήσει.
Θέλει να σπουδάσω να μην κρέμομαι
απ' τα αρχίδια κανενός πούστη, λέει.
Δεν καταλαβαίνω, αλλά την πιστεύω
και θα σπουδάσω πολύ
για να μην κρέμομαι από πουθενά.
Ούτε από τη μαμά μου.

Η μαμά μου με μαθαίνει να φτιάχνω μπιζού
για να βγάλουμε λεφτά.
Λέει ότι είμαι πολύ όμορφη και δεν πρέπει να πουληθώ
αλλά να γεράσω μόνη μου
γιατί μόνοι μας γεννιόμαστε
και μόνοι μας πεθαίνουμε
κι εγώ την πιστεύω
αλλά ξέρω ότι θα γεράσουμε
και θα πεθάνουμε μαζί.
Μου το έχει ορκιστεί αυτό.
Κι εγώ.
Μαζί.

------

Η μαμά μου με πάει στις εκκλησίες, με κρατάει απ' το χέρι
και με σπρώχνει στα εικονίσματα να τα φιλήσω
να φύγουν οι αμαρτίες μου.
Μου κουτουλάει το κεφάλι πάνω τους με φόρα
και μετά πίνει θεία κοινωνία
να συγχωρεθούν τα πεθαμένα μας.
Η μαμά μου με πετάει στα σκαλιά της εκκλησίας
γιατί είμαι πολύ αμαρτωλή
και περιμένει να με πατήσουν.
Καμιά φορά με πατάνε, άλλες φορές τη γλιτώνω.
Εκτός κι αν με πατήσει η μαμά μου με το τακούνι της.
Αυτό δε μετράει όμως, γιατί είναι η μαμά μου
κι έτσι δεν εξιλεώνομαι.
Είμαι πολύ αμαρτωλή που είμαι κόρη της μαμάς μου.

-----

Η μαμά μου ξέρει ότι
αυτό που μου κάνει ο μπαμπάς μου είναι κακό
και αυτός το ξέρει ότι το ξέρει
και εγώ το ξέρω ότι το ξέρουν,
αλλά όλοι κάνουμε ότι δεν το ξέρουμε.

Η μαμά μου κοιμάται να μην βλέπει τι γίνεται γύρω της.
Εγώ ξαγρυπνάω να φυλάω τα όνειρά της.
Εγώ δεν έχω όνειρα.
Έχω μαμά.

Μοναξιά, είσ' η πιο καλή παρέα.
Κι όποιος πει η ζωή είν' ωραία
δε θα 'χει τύχει να ζει μ' εσένανε μαζί.

-----

Η μαμά μου, που είναι η καλύτερη μαμά του κόσμου,
θέλει να γίνω κάτι στη ζωή μου.
Θα γίνω πολλά κάτια, να χαίρεται.

Η μαμά μου λέει ότι είμαι πολύ σοβαρό και έξυπνο παιδί.
Δικό σου είμαι, μανούλα, η κόρη σου είμαι, το ξέχασες;

Η μαμά μου λυπάται που δεν ζω παιδική ηλικία.
Δεν πειράζει, μανούλα.
Όταν μεγαλώσω θα γίνω πραγματικό παιδί
και θα τους μπερδέψω όλους.
Και θα παντρευτώ κι εσένα και το φύλακα άγγελο μου
και την κυρία Ρούλα και τον κύριο Απόστολο
και θα σας βάλω σ' ένα μεγάλο σπίτι να κάνετε γλέντια
να χαίρομαι που σας έχω παιδιά μου.




Μπελίκα Κουμπαρέλη

(απόσπασμα από το βιβλίο της "Η καλύτερη του κόσμου", 2004, Κέδρος)

Η μαμά μου λέει

Ο δικός μας άντρας πήγε
πάλι στην Ασφάλεια για ανάκριση,
όλο με μια κουβέρτα στο χέρι είναι
ο παλιοκουμουνιστής.
Τώρα που λείπει ο μπαμπάς,
εγώ διαβάζω στη μαμά
και χαίρεται πολύ που έχει μια κόρη
που ξέρει τους κλασικούς απ' τα δυο της χρόνια.
Έτσι πρέπει και είναι κρίμα
που στο νήπιο δεν κάνουν καλή δουλειά.
Η μαμά μου με βάζει να διαβάζω πολύ απ' όλα.
Έτσι, άμα πάω σχολείο θα είμαι το πιο έξυπνο παιδί.
Και θα σιχαθώ το σχολείο
και θα με σιχαθούν και εκείνοι
κι έτσι θα είμαι για πάντα δικιά της
και θα είναι για πάντα η μαμά μου.
Θα γίνω, λέει, ή τέρας, ή τρελή, ή συγγραφέας.
Το ίδιο είναι φαίνεται.
Πάντως πρέπει να μην ερωτευτώ ποτέ και κανέναν,
γιατί η μαμά μου πρέπει να μείνει ο μοναδικός μου έρωτας.


Μπελίκα Κουμπαρέλη

(απόσπασμα από το βιβλίο της "Η καλύτερη του κόσμου", 2004, Κέδρος)

Τα χρόνια περνούν, ευτυχώς

Έχασα άλλο ένα χρόνο νερό.


Ερασιτέχνης Άνθρωπος

Μετακόμιση απουσίας

Μετακομίζω.

Όποιος ενδιαφέρεται

θα με βρει στο στόμα του λύκου.

Ερασιτέχνης Άνθρωπος

Το πέρασμα από τον Άδη

Πέρασα από όλους τους κύκλους του Άδη.

Λιούμποβ Βασίλιεβνα Ροντιόνοβα

Προσοχή μαύρο

Τέρμα οι προσπάθειες αισιοδοξίας και οι πράξεις χαράς

Δεν θα ξανά αποκλίνω από το μαύρο χρώμα μου

Θα μιλώ σύμφωνα με την πραγματική μου ποιότητα μου:

προσοχή εύθραυστη

Θα λέω τις αλήθειες μου σε αποκλειστικότητα:

με λυπείς-μου λείπεις

Άλλωστε οι χαρές δεν δυναμώνουν 

και στους υπόλοιπους φέρνουν θλίψη

Μ' αυτούς θα είμαι

Τα δάκρυα ανά χείρας

και απ' το φαρμακείο πρώτων βοηθειών  

θα πετάξω τα χανζαπλάστ

μη τυχόν και σε στιγμή αδυναμίας

πάω να σταματήσω

το αίμα μου που τρέχει.

Ερασιτέχνης Άνθρωπος

Δε σε θέλω παρά γιατί σε θέλω

Δε σε θέλω παρά γιατί σε θέλω,
μα απ’ το θέλω στο δε σε θέλω πέφτω
κι απ’ το καρτέρα, όταν δε σε προσμένω,
περνώ απ’ το παγερό στο πυρωμένο.
Σε θέλω μόνο γιατί εσένα θέλω,
σε μισώ μα γι’ αγάπη σου προσπέφτω,
κι είν’ της αθώας αγάπης μου το μέτρο
σαν τυφλός που αγαπά να μη σε βλέπω.
Το σκληρόψυχο του Γενάρη φέγγος
την καρδιά μου θα σιγολιώσει εφέτος,
ανοίγοντάς μου στα κρυφά το στέρνο.
Μόνος στην ιστορία αυτή πεθαίνω
και πεθαίνω απ’ αγάπη αφού σε θέλω,
σε θέλω, αγάπη, ως το αίμα κι ως το τέλος.


Πάμπλο Νερούντα

Επιστολή

«Δεν μπορώ να σου το εξηγήσω, αλλά κάθε φορά που σε αγκαλιάζω αισθάνομαι σαν να έχω επιστρέψει σπίτι μου…».Ernest Miller Hemingway

(απόσπασμα από την επιστολή του προς τη Marlene Dietrich)

Ξαναδιάβασα τα γράμματά σου από την αρχή. Σου γράφω "δύο λόγια αγάπης". Ένα πράγμα αισθάνομαι πως είναι το δυσκολότερο να σου δώσω να καταλάβεις: πόσο σε νιώθω, πόσο σε παρακολουθώ κι από μια σου λέξη ακόμη, όπως άλλοτε από ένα παίξιμο του χεριού σου.

Τώρα που ξανακοίταξα όλα αυτά τα χαρτιά, βρίσκω πάντα ένα φόβο μήπως δεν λες καλά ό,τι ήθελες να πεις, ένα δισταγμό μην τύχει και πεις πολλά, και προς το τέλος αρχίζεις κιόλας να γράφεις και να σκίζεις.

Άφησε, χρυσή μου, τον εαυτό σου, είναι τόσο χαριτωμένος έτσι όπως είναι, άφησέ τον να μη μιλήσει όπως ξέρει αυτός. Θα μου πεις: "Εσύ μήπως δεν κάνεις το ίδιο"; Κι αν το κάνω, δεν υπάρχει κανένας λόγος να με μιμηθείς. Το κάνω, άλλωστε, τόσο άσχημα. Αν έχεις απελπισία, δώσε μου την απελπισία σου, όπως μου δίνεις τόσες φορές τη χαρά σου.

Δώσε μου ό,τι έχεις κι ό,τι μπορείς. Μα κατάλαβε, επιτέλους, πως δεν γυρεύω τίποτε άλλο. Αν αργήσουμε τώρα να ιδωθούμε, θα πρέπει να προσπαθήσουμε μ’ αυτά τα λίγα και γλίσχρα μέσα που έχουμε, μ’ αυτό το χαρτί που μαυρίζουμε, να είμαστε όσο μπορούμε πιο κοντά, όχι να αποχωριζόμαστε και να πληγώνει ο ένας τον άλλον. Έτσι νομίζω.

Αν με θέλεις ακόμη, έλα, χρυσή μου, να τα λέμε όλα χωρίς να σκεπτόμαστε ότι υπάρχουν πράγματα που δεν πρέπει. Ξέρεις, συλλογίζομαι ακόμη πως έτσι θα μπορούσαμε, όταν μας δοθεί να ιδωθούμε, να μην πούμε ούτε μια λέξη παρά να χαζεύει ο ένας τον άλλον. Και θα είναι τόσο ξεκουραστικό. Καληνύχτα, αγάπη. Όλη τη μέρα σήμερα γύρευα τη στοργή σου.

Γιώργος Σεφέρης

(απόσπασμα από την επιστολή προς την γυναίκα του Μαρία)

Γράμμα

Αγαπημένε, ο κόσμος από σήμερα θα ξημερώνει με ένα φως, το δικό μας, όχι το δικό του, το δικό μας, σπασμένο για να είναι πιο δικό μας. Θα μπορούμε να βάφουμε τη μέρα μας με ό,τι χρώμα θέλουμε. Με φως που θα αναβλύζει από τα μάτια σου όταν συναντάν τα δικά μου.

Θα σ' αγκαλιάζω να 'μαστε μαζί να σου φέγγω. Θα με σφίγγεις πάνω σου να σου φέγγω, να σου φέγγω. Δεν είναι άδικο να αφήσουμε τόσο κόσμο στο σκοτάδι; Υπό το φως του φωτός μας θα εξαπλωθούν οι αισθήσεις μας. Πανταχού παρούσες για όλους όσους καλούνται έμβια όντα. Θα ακούνε με τα αυτιά μας και θα βλέπουν με τα μάτια μας και όταν τα κλείνουμε θα τα κλείνουν κι αυτά. Όταν εμείς σκοτάδι κι αυτοί. Αλλά σκοτάδι ποτέ. Μήπως η ζωή είναι πιο δίκαιη έτσι; Η ζωή θα ονομαστεί Εσύ, όταν εσύ εγώ, εγώ για σένα από σένα και το αντίστροφο σε έναν κύκλο που ανοίγει σε μια τέλεια ευθεία. Θέλω να μου μάθεις πως ανατέλλουν τα ανεξίτηλα χρώματα. Και όταν θα ανοίγεις τα χέρια σου προς τον ουρανό που είσαι εσύ θα ενώνεστε στο λευκό, αυτό του φωτός και γω θα προσεύχομαι στο φλεγόμενο άστρο σου να βρει το δεύτερο σώμα μου που σε γυρεύει.

Ερασιτέχνης Άνθρωπος