Πέμπτη 31 Οκτωβρίου 2013

Πιστεύεις στους χωρισμούς (Σκηνή πρώτη)




Η ΚΟΚΚΙΝΗ ΘΑΛΑΣΣΑ. Το νησί. Ναυμαχία. Στα νερά της Μαυρομιχάλη. Φωτάκια. Ρούχα, σαν τραβηγμένα εντόσθια. Χιτώνες. Καμήλες με δώρα. Πίσω απ’ τα έπιπλα είναι πεσμένα τα Χριστούγεννα. Αναβάλλονται. Τα ακριβά ναύλα του χρόνου. Διόδια, Ελευσίνα. Στοπ. Δυο φωνές. Πέτρινες.
Ο απέναντι κόσμος, σκισμένος. Παραταγμένος, με τις ασπίδες του. Το τελευταίο κράνος. Η τελευταία φορά. Χειμών, όχι βαρύς. Θανάσιμος. Περασμένος βραχιολάκι στον καρπό.
Φοβάμαι. Φοβάσαι. Φοβάται. Αυτό που είναι ανάμεσα φωνάζει. Στο βούρκο των σεντονιών είναι κολλημένα τα σώματα. Βήτα, όπως βουλιάζω. Όπως βρασμός. Βλέμμα. Βάραθρο. Ριγούν ως το τέλος. Αχρωματοψία. Κεριά. Λιώνουν. Κρατούμενοι. Δεν βλέπω. Σκεπάσματα. Κάτι ανοίγει. Ακούγεται. Ένα ρολόι μετράει ανάποδα το ξημέρωμα. Τικ τακ τικ τακ. Λήξε. Είναι νύχτα. Με προβολείς. Νύχτα ποτέ. Θα μάθεις επιτέλους να παίζεις;
Ο ύπνος σε παρένθεση. Βάλε εισαγωγικά. Λάθος κλίμακα. Ξαφνικά, έχασε τις αισθήσεις του. Βγήκε. Ραγίσματα. Εξάρχεια. Φάτνη. Παναγία σε φλασάκι. Μαρία. Παρθένος;
Κάνω τον Χριστό. Το παιδί που γεννιέται. Δεν παρέμεινε. Έπρεπε να γίνει τριάντα τριών χρονών. Έπρεπε, σε τρεις μήνες. Υποχρεωμένος να κουβαλάει εκείνο το ξύλο. Υποχρεωμένος να στολίζει την πλάτη του. Πώς παραδίδεται ο θάνατος, έτσι άσαρκος;
Ένα τζάμι σπασμένο. Ένα νεκρό καζανάκι. Κρέμεται. Η νύχτα και το σκοινί. Τα κόκαλα. Τρίζουν. Μουσική. Ένα κρεβάτι. Ένα κλουβί. Βρώμικο. Άνοιξε την πόρτα. Θα πετάξουμε. Μάτια μου. Είπα μάτια μου. Και έφεξε σκοτάδι.

Εκείνος είπε: Είναι αλήθεια ότι συμβαίνουν αυτά.
Εκείνη είπε: Δεν έχω. Δεν είμαι. Δεν ζω.
Εκείνος είπε: Χέρια. Κοιτάσματα. Με σκάβουν. Είναι όλο σκουριά εδώ μέσα. Και βρέχει. Θέλω να πιω όλα τα γράμματα.
Εκείνη είπε: Τίποτε. Ποτέ. Όχι.
Εκείνος είπε: Τα φιλιά σου είναι δεμένα στο στόμα μου. Ακροβάτες. Θα τα φτύσω στη θάλασσα. Να γεράσουν.
Εκείνη είπε: Χωρίς. Δεν.
Εκείνος είπε: Κάθε άνθρωπος είναι ένας μικρός λαός που εκκρεμεί όνειρα.
Εκείνη είπε: Μηδέν. Ούτε. Ούτε.
Εκείνος είπε: Μυρίζει επιτάφιος. Είμαι σε άλλη γιορτή. Αυγά. Ντύσου. Τα Χριστούγεννα συγχωνεύονται. Κάποιος ένωσε τη γέννηση με τον θάνατο. Πάμε. Πίσω.
Εκείνη είπε: Τέλος. Πουθενά. Όχι.
Εκείνος είπε: Τα μαλλιά σου είναι στα μάτια μου. Κουρεμένες κουρτίνες. Δεν έχουν ξεριζωθεί ακόμη από το σπίτι. Αρμέγουν φως.
Εκείνη είπε: Εναντίον. Κατά. Στάχτες.
Εκείνος είπε: Σε ανέβηκα για να χορέψω. Ο αφαλός σου ήταν λακκούβα. Φέρετρο. Μέσα του κολυμπούσαν οι πεθαμένοι. Δες. Η γιορτή πέφτει σα γύρη. Τριγύρω.
Εκείνη είπε: Θάνατος. Λερωμένη. Πόλεμος.
Εκείνος είπε: Έθαψα το τσεκούρι του έρωτα στις σκάλες. Ο ήλιος στέγνωσε. Οι καπνοί του έχουν κολλήσει ακρίδες στο στόμα μου. Τώρα θα γεννηθώ. Τώρα.
Εκείνη είπε: Καμία. Δίχως. Ποτέ.
Εκείνος είπε: Είμαι ο χρόνος ανθίζω. Ο χρόνος ζωή. Τούτο εστί το αίμα μου.

Στο κέικ κοιτάζω τη σοκολάτα. Χύνεται. Αναποδογυρισμένα Χριστούγεννα. Τα αμύγδαλα έχουν καεί. Το σπίτι πέταξε τα σκουπίδια του και βγήκε.

Όπου και να γυρίσω τα μάτια μου, βλέπω τον τάφο σου.



Σταύρος Σταυρόπουλος
(απόσπασμα από το βιβλίο του "Πιο νύχτα δεν γίνεται" Οξύ, 2011)

Τρίτη 29 Οκτωβρίου 2013

Το φως και το σκοτάδι





Άσε μου απόψε ένα φως! 
Όχι, δεν είναι το σκοτάδι που φοβάμαι. 
Απ’ το σκοτάδι έρχομαι και προς τα εκεί πηγαίνω. 
Άσε μονάχα ένα φώς! 
Κάτι να δίνει σάρκα στις σκιές. 
Να ζωντανεύει τα όνειρα. 
Μια χαραμάδα να τρυπώνουν τα φαντάσματα μες στο δωμάτιό μου. 
Άσε αναμμένο ένα φως! 
Άσε την πόρτα μου μισάνοιχτη! 
Να βλέπω τους ψιθύρους σας. 
Να ακούω την αλήθεια. 
Άσε το φως του διαδρόμου ανοιχτό! 
Και μη μου πεις απόψε «όνειρα γλυκά»! 
Απόψε, μην προσευχηθείς για μένα! 

Γιάννης Αντάμης


(απόσπασμα από το βιβλίο του "Τα Δάνεια": http://www.yannisadamis.com/sites/default/files/free_ebooks/ta_daneia_0.pdf)


Κυριακή 27 Οκτωβρίου 2013

Πόρτα καρδιάς






Άνοιξε την πόρτα της καρδιάς σου, αλλά μόνο μια σταλιά, για να μην παγώσουμε.


Μαρκλουντ Λίζα




Τετάρτη 23 Οκτωβρίου 2013

Όσο είν' ανοιχτό έν' άνθος





(...)
H αγάπη θ᾽ανθήσει
θ᾽ανθήσει
και θ᾽ απομαραθεί.



Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι

(από το βιβλίο του "Συνήθως Έτσι", 1922)





Δευτέρα 21 Οκτωβρίου 2013

Ο νεοναζισμός δεν είναι οι άλλοι




Ο νεοναζισμός, ο φασισμός, ο ρατσισμός και κάθε αντικοινωνικό και αντιανθρώπινο φαινόμενο συμπεριφοράς δεν προέρχεται από ιδεολογία, δεν περιέχει ιδεολογία, δεν συνθέτει ιδεολογία. Είναι η μεγεθυμένη έκφραση-εκδήλωση του κτήνους που περιέχουμε μέσα μας χωρίς εμπόδιο στην ανάπτυξή του, όταν κοινωνικές ή πολιτικές συγκυρίες συντελούν, βοηθούν, ενυσχύουν τη βάρβαρη και αντιανθρώπινη παρουσία του. 

Η μόνη αντιβίωση για την καταπολέμηση του κτήνους που περιέχουμε είναι η Παιδεία. Η αληθινή παιδεία και όχι η ανεύθυνη εκπαίδευση και η πληροφορία χωρίς κρίση και χωρίς ανήσυχη αμφισβητούμενη συμπερασματολογία. Αυτή η παιδεία που δεν εφησυχάζει ούτε δημιουργεί αυταρέσκεια στον σπουδάζοντα, αλλά πολλαπλασιάζει τα ερωτήματα και την ανασφάλεια. Όμως μια τέτοια παιδεία δεν ευνοείται από τις πολιτικές παρατάξεις και από όλες τις κυβερνήσεις, διότι κατασκευάζει ελεύθερους και ανυπότακτους πολίτες μη χρήσιμους για το ευτελές παιχνίδι των κομμάτων και της πολιτικής. Κι αποτελεί πολιτική «παράδοση» η πεποίθηση πως τα κτήνη, με κατάλληλη τακτική και αντιμετώπιση, καθοδηγούνται, τιθασεύονται. 

Ενώ τα πουλιά… Για τα πουλιά, μόνον οι δολοφόνοι, οι άθλιοι κυνηγοί αρμόζουν, με τις «ευγενικές παντός έθνους παραδόσεις». 

Κι είναι φορές που το κτήνος πολλαπλασιαζόμενο κάτω από συγκυρίες και με τη μορφή «λαϊκών αιτημάτων και διεκδικήσεων» σχηματίζει φαινόμενα λοιμώδους νόσου που προσβάλλει μεγάλες ανθρώπινες μάζες και επιβάλλει θανατηφόρες επιδημίες. 

Πρόσφατη περίπτωση ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Μόνο που ο πόλεμος αυτός μας δημιούργησε για ένα διάστημα μιαν αρκετά μεγάλη πλάνη, μιαν ψευδαίσθηση. Πιστέψαμε όλοι μας πως σ’ αυτό τον πόλεμο η Δημοκρατία πολέμησε το φασισμό και τον νίκησε. Σκεφθείτε: η «Δημοκρατία», εμείς με τον Μεταξά κυβερνήτη και σύμμαχο τον Στάλιν, πολεμήσαμε το ναζισμό, σαν ιδεολογία άσχετη από μας τους ίδιους. Και τον… νικήσαμε. Τι ουτοπία και τι θράσος. Αγνοώντας πως απαλλασσόμενοι από την ευθύνη του κτηνώδους μέρους του εαυτού μας και τοποθετώντας το σε μια άλλη εθνότητα υποταγμένη ολοκληρωτικά σ’ αυτό, δεν νικούσαμε κανένα φασισμό αλλά απλώς μιαν άλλη εθνότητα επικίνδυνη που επιθυμούσε να μας υποτάξει. 

Ένας πόλεμος σαν τόσους άλλους από επικίνδυνους ανόητου σε άλλους ανόητους, περιστασιακά ακίνδυνους. Και φυσικά όλα τα περί «Ελευθερίας», «Δημοκρατίας», και «λίκνων πνευματικών και μη», για τις απαίδευτες στήλες των εφημερίδων και τους αφελείς αναγνώστες. Ποτέ δεν θα νικήσει η Ελευθερία, αφού τη στηρίζουν και τη μεταφέρουν άνθρωποι, που εννοούν να μεταβιβάζουν τις δικές τους ευθύνες στους άλλους. 

(Κάτι σαν την ηθική των γερόντων χριστιανών. Το καλό και το κακό έξω από μας. Στον Χριστό και τον διάβολο. Κι ένας Θεός που συγχωρεί τις αδυναμίες μας εφόσον κι όταν τον θυμηθούμε μες στην ανευθυνότητα του βίου μας. Επιδιώκοντας πάντα να εξασφαλίσουμε τη μετά θάνατον εξακολουθητική παρουσία μας. Αδυνατώντας να συλλάβουμε την έννοια της απουσίας μας. Το ότι μπορεί να υπάρχει ο κόσμος δίχως εμάς και δίχως τον Καντιώτη τον Φλωρίνης). 

Δεν θέλω να επεκταθώ. Φοβάμαι πως δεν έχω τα εφόδια για μια θεωρητική ανάπτυξη, ούτε την κατάλληλη γλώσσα για τις απαιτήσεις του όλου θέματος. Όμως το θέμα με καίει. Και πριν πολλά χρόνια επιχείρησα να το αποσαφηνίσω μέσα μου. Σήμερα ξέρω πως διέβλεπα με την ευαισθησία μου τις εξελίξεις και την επανεμφάνιση του τέρατος. Και δεν εννοούσα να συνηθίσω την ολοένα αυξανόμενη παρουσία του. Πάντα εννοώ να τρομάζω. 

Ο νεοναζισμός δεν είναι οι άλλοι. Οι μισητοί δολοφόνοι, που βρίσκουν όμως κατανόηση από τις διωκτικές αρχές λόγω μιας περίεργης αλλά όχι και ανεξήγητης συγγενικής ομοιότητος. Που τους έχουν συνηθίσει οι αρχές και οι κυβερνήσεις σαν μια πολιτική προέκτασή τους ή σαν μια επιτρεπτή αντίθεση, δίχως ιδιαίτερη σημασία που να προκαλεί ανησυχία. (Τελευταία διάβασα πως στην Πάτρα, απέναντι στο αστυνομικό τμήμα άνοιξε τα γραφεία του ένα νεοναζιστικό κόμμα. Καμιά ανησυχία ούτε για τους φασίστες, ούτε για τους αστυνομικούς. Ούτε φυσικά για τους περιοίκους). 

Ο εθνικισμός είναι κι αυτός νεοναζισμός. Τα κουρεμένα κεφάλια των στρατιωτών, έστω και παρά τη θέλησή τους, ευνοούν την έξοδο της σκέψης και της κρίσης, ώστε να υποτάσσονται και να γίνονται κατάλληλοι για την αποδοχή διαταγών και κατευθύνσεων προς κάποιο θάνατο. Δικόν τους ή των άλλων. 

Η εμπειρία μου διδάσκει πως η αληθινή σκέψη, ο προβληματισμός οφείλει κάπου να σταματά. Δεν συμφέρει. Γι’ αυτό και σταματώ. Ο ερασιτεχνισμός μου στην επικέντρωση κι ανάπτυξη του θέματος κινδυνεύει να γίνει ευάλωτος από τους εχθρούς. Όμως οφείλω να διακηρύξω το πάθος μου για μια πραγματική κι απρόσκοπτη ανθρώπινη ελευθερία. 

Ο φασισμός στις μέρες μας φανερώνεται με δυο μορφές. Ή προκλητικός, με το πρόσχημα αντιδράσεως σε πολιτικά ή κοινωνικά γεγονότα που δεν ευνοούν την περίπτωσή τους ή παθητικός μες στον οποίο κυριαρχεί ο φόβος για ό,τι συμβαίνει γύρω μας. Ανοχή και παθητικότητα λοιπόν. Κι έτσι εδραιώνεται η πρόκληση. Με την ανοχή των πολλών. Προτιμότερο αργός και σιωπηλός θάνατος από την αντίδραση του ζωντανού και ευαίσθητου οργανισμού που περιέχουμε. 

Το φάντασμα του κτήνους παρουσιάζεται ιδιαιτέρως έντονα στους νέους. Εκεί επιδρά και το marketing. Η επιρροή από τα Μ.Μ.Ε. ενός τρόπου ζωής που ευνοεί το εμπόριο. Κι όπως η εμπορία ναρκωτικών ευνοεί τη διάδοσή τους στους νέους, έτσι και η μουσική, οι ιδέες, ο χορός και όσα σχετίζονται με τον τρόπο ζωής τους έχουν δημιουργήσει βιομηχανία και τεράστια κι αφάνταστα οικονομικά ενδιαφέρονται.

Και μη βρίσκοντας αντίσταση από μια στέρεη παιδεία όλα αυτά δημιουργούν ένα κατάλληλο έδαφος για να ανθίσει ο εγωκεντρισμός η εγωπάθεια, η κενότητα και φυσικά κάθε κτηνώδες ένστιχτο στο εσωτερικό τους. Προσέξτε το χορό τους με τις ομοιόμορφες στρατιωτικές κινήσεις, μακρά από κάθε διάθεση επαφής και επικοινωνίας. Το τραγούδι τους με τις συνθηματικές επαναλαμβανόμενες λέξεις, η απουσία του βιβλίου και της σκέψης από τη συμπεριφορά τους και ο στόχος για μια άνετη σταδιοδρομία κέρδους και εύκολης επιτυχίας. 

Βιώνουμε μέρα με τη μέρα περισσότερο το τμήμα του εαυτού μας – που ή φοβάται ή δεν σκέφτεται, επιδιώκοντας όσο γίνεται περισσότερα οφέλη. Ώσπου να βρεθεί ο κατάλληλος «αρχηγός» που θα ηγηθεί αυτό το κατάπτυστο περιεχόμενό μας. Και τότε θα ‘ναι αργά για ν’ αντιδράσουμε. 

Ο νεοναζισμός είμαστε εσείς κι εμείς – όπως στη γνωστή παράσταση του Πιραντέλο. Είμαστε εσείς, εμείς και τα παιδιά μας. Δεχόμαστε να ‘μαστε απάνθρωποι μπρος στους φορείς του AIDS, από άγνοια αλλά και τόσο «ανθρώπινοι» και συγκαταβατικοί μπροστά στα ανθρωποειδή ερπετά του φασισμού, πάλι από άγνοια, αλλά κι από φόβο κι από συνήθεια. 

Και το Κακό ελλοχεύει χωρίς προφύλαξη, χωρίς ντροπή. Ο νεοναζισμός δεν είναι θεωρία, σκέψη και αναρχία. Είναι μια παράσταση. Εσείς κι εμείς. Και πρωταγωνιστεί ο Θάνατος.

Μάνος Χατζιδάκις, 
Φεβρουάριος του 1993

(αναδημοσίευση από το "Βήμα": http://www.tovima.gr/culture/article/aid=530751 )

Σάββατο 19 Οκτωβρίου 2013

Ουρανός και Θάλασσα (για τη Γη ουδέν σχόλιο)





Μια τρύπα έμεινε

Χωρίς ουρανό
ο ουρανός

Έπεσε
με φόρα για κάτω

Άδειασε τη θάλασσα
με έναν πλαταγιασμό

Τώρα ούτε θάλασσα

Αγνοείται το γαλάζιο
από προσώπου γης

Δεν έκρυβε από πίσω Θεό.


Ερασιτέχνης Άνθρωπος






Τρίτη 15 Οκτωβρίου 2013

Η αφαίμαξη της άνοιξης




Άνθη στις κλειδώσεις
νέκταρ στις αρτηρίες
και φως στις κόγχες των ματιών μου.

Άνοιξη, σε σκότωσα για να ζήσω. 


Σπύρος Αραβανής




Παρασκευή 11 Οκτωβρίου 2013

Περπατώντας




….Αυτή την ώρα. Τώρα.
Ακόμα και αυτά σου
χαμογελούν.
Ότι λάθη έκανες δεν έχουν
πια σημασία.
Τα έσβησε το κύμα
που γλύφει την ακρογιαλιά.
Οι γλάροι πετούν από πάνω σου
και σπουργίτια επίμονα, τυλίγονται
στα πόδια σου
και πλανόδιοι μουσικοί
παίζουν blues που στάζουν
ιδρώτα.
Η αμφιβολία πέφτει κάτω
και σπάει σε εκατομμύρια αστέρια.
Η νύχτα πλησιάζει και
κάτι καινούργιο θα ξεκινήσει…..
Και τώρα πήγαινε σπίτι σου
γιατί είσαι κουρασμένος
και γιατί η τόση
ομορφιά δεν αντέχεται.
Άλλωστε η νύχτα πλησιάζει
και κάτι καινούργιο θα ξεκινήσει.

Νίκος Δασκαλόπουλος




Τρίτη 8 Οκτωβρίου 2013

Φταιξίματα - παθήματα





Ο άνθρωπος, για να λέγεται αληθινός άνθρωπος, πρέπει να μπορεί νά 'ρθει και στη θέση του άλλου, του ομοίου του. Γιατί απ' όσα θα σας πω και τα παθήματα και τα φταιξίματα ίδια είναι. Και τα φταιξίματα είναι κι αυτά παθήματα.


Μάρκος Βαμβακάρης

(απόσπασμα από την "Αυτοβιογραφία" του, Παπαζήσης, 1978)



Κυριακή 6 Οκτωβρίου 2013

Χαλασμένη νύχτα





(...)
Δεν έχει τίποτα κακό η νύχτα.
Στα χέρια μας χάλασε,
που χρησιμοποιήσαμε το σκοτάδι της
για να κρύψουμε και να κρυφτούμε.
(...)


Κώστας Μόντης

(από την ποιητική του συλλογή "Στιγμές" 1958-1975. Κέδρος, 1978)





Πέμπτη 3 Οκτωβρίου 2013

Πιθανή πύκνωση




Όπως διαλύεται το αλάτι στο νερό,
έτσι διαλύομαι κι εγώ,
σιγά σιγά, μέσα στο σύμπαν.

Το νερό πυκνώνει από τ' αλάτι.
Πυκνώνει, άραγε, το σύμπαν από μένα;



Αργύρης Χιόνης

(ποίημα από το βιβλίο του "Στο υπόγειο", Νεφέλη, 2004)



Τρίτη 1 Οκτωβρίου 2013

4 ποιήματα





καμπάνα
ή εκκλησιασμός
σα με σαρώνουν
τα γρι γρι
τα ουζερί που
κλείνουν
σαν πέσει η φήμη
για ξημέρωμα

το πέρασμα σε δίνες
βάθος σε
κλάσματα
αλγεβρικών
η άβυσσος
καιροί για
χαρμολύπες

κίτρινο σεκυριακές
μα παν’ απ’ όλα
ξέπλεκα
πανιά
η πρώτη δόση
για ακτίνες

απόνερα ήχορδές
σε στίχους
τούτο το βράδυ
ο προθάλαμος
μαύρη
ή παρυφές σε δάση
είν’ η φωνή
σε πτώση

Μυρτώ Βασιλειάδου

(αναδημοσίευση από το poiein.gr : http://www.poiein.gr/archives/23918/index.html )