Δάσκαλος

Ως δάσκαλος μέσα στην τάξη, πρέπει να γίνεις τόσα κομμάτια όσοι είναι και οι μαθητές σου.



Νίκος Βιντζηλαίος

(δάσκαλος στο ολοήμερο δημοτικό σχολείο Βιβλου Νάξου)

Ενυδρείο

-Είστε ευτυχισμένος τώρα;

-Όχι, δεν είμαι ευτυχισμένος, αλλά νιώθω άνετα. Ξέρετε, είμαι σαν το ψάρι, κι έχω το ενυδρείο μου. Έχει τα όριά του αλλά δεν τα δέχομαι. Για μένα είναι απλώς συμβολικά αυτά τα όρια. Ασφαλώς, όπως ο καθένας μας ασχολούμαι με όλα τα γύρω πράγματα, και με τον εαυτό μου. Αλλά έχω το ενυδρείο μου, και μου αρέσει, και είστε ευπρόσδεκτος να με επισκεφθείτε σε αυτό.

Ingmar Bergman

(συνέντευξη του Σουηδού σκηνοθέτη στον Andre Müller σε ένα ξενοδοχείο στο Μόναχο, 1976)

Η ευτυχία είναι τρομερή

 

Έτσι ο Ορφέας αγάπησε την Ευρυδίκη
όπως πίνουμε από την πηγή
την αγάπησε με έναν έρωτα πιο αναγκαίο
απ' ό,τι στους πνεύμονες ο αέρας που αναπνέουν
κι η Ευρυδίκη αγάπησε αγάπησε τον Ορφέα
την κούραση του κορμιού του που ήταν
σαν την κόπωση ενός δέντρου μετά τη θύελλα
αγάπησε το στόμα του που έγινε σιωπηλό
αγάπησε αγάπησε κυρίως τη νύχτα στα μάτια του
τόσες γυναίκες είχαν αγαπήσει τον Ορφέα
τόσες είχαν χορέψει στο τραγούδι του
είχαν ονειρευτεί να είναι μια ακόμη χορδή στη λύρα του
εκείνη όχι, εκείνη χλεύαζε το τραγούδι του ποιητή
εκείνη εκείνη γνώριζε το τραγούδι της γης
το τραγούδι του δέντρου και του ουρανού ήταν η ίδια της η σάρκα
εκείνη αγάπησε τον Ορφέα για τη νύχτα στα μάτια του
αγάπησε στα μάτια του το βαθύ τραγούδι
εκείνο που δεν έχει όνομα για τους ανθρώπους
και που το γνωρίζουν μόνο τα μάτια που αγαπούν
τους είδα και τους δυο τους ω ναι τους είδα
όταν ο ένας αντίκριζε τον άλλον
θα 'λεγες ένα παιδί μπροστά στη θάλασσα
και φοβήθηκα φίλε μου η ευτυχία είναι φοβερή



Jean-Pierre Simeon


(ποίημα από το βιβλίο "Ανθολογία Σύγχρονης Γαλλικής Ποίησης", Άγρα, 2013)

Ναυάγιο

Σε περιμένω. Μη ρωτάς γιατί.
Μη ρωτάς γιατί περιμένει εκείνος
που δεν έχει τι να περιμένει
και όμως περιμένει.

Γιατί σαν πάψει να περιμένει
είναι σα να παύει να βλέπει,
σα να παύει να κοιτά τον ουρανό,
να παύει να ελπίζει,
σα να παύει να ζει.

Αβάσταχτο είναι, πικρό είναι
να σιμώνεις αργά στ’ ακρογιάλι
χωρίς να είσαι ναυαγός
ούτε σωτήρας
παρά ναυάγιο.


Μενέλαος Λουντέμης

(τίτλος ποιήματος "Αναμονή")

Η ιδιοφυΐα του πλήθους

Υπάρχει αρκετή πανουργία, μίσος, βία και παραλογισμός στο μέσο άνθρωπο που αρκεί για να προμηθεύσει οποιονδήποτε στρατό μια οποιαδήποτε μέρα,
και οι καλύτεροι στο φόνο είναι αυτοί που κηρύττουν εναντίον του,
και οι καλύτεροι στο μίσος είναι αυτοί που κηρύττουν αγάπη,
και οι καλύτεροι στον πόλεμο είναι τελικά αυτοί που κηρύττουν ειρήνη…

Αυτοί που κηρύττουν τον θεό, χρειάζονται θεό.
Αυτοί που κηρύττουν την ειρήνη δεν έχουνε ειρήνη.
Αυτοί που κηρύττουν την ειρήνη δεν έχουνε αγάπη.

Να φοβάσαι τους κήρυκες.
Να φοβάσαι τους γνώστες.
Να φοβάσαι αυτούς που πάντα διαβάζουν βιβλία.
Να φοβάσαι αυτούς που είτε απεχθάνονται την φτώχεια
είτε είναι περήφανοι γι’ αυτήν.
Να φοβάσαι αυτούς που είναι γρήγοροι στους επαίνους,
γιατί αυτοί είναι που χρειάζονται επαίνους για αντάλλαγμα.
Να φοβάσαι αυτούς που είναι γρήγοροι στην κρίση,
γιατί φοβούνται αυτά που δεν γνωρίζουν.

Να φοβάσαι αυτούς που αναζητούν συνεχώς τα πλήθη γιατί
είναι ένα τίποτα μονάχοι τους.
Να φοβάσαι τον μέσο άντρα τη μέση γυναίκα
Να φοβάσαι την αγάπη τους, η αγάπη τους είναι μέτρια
αναζητά το μέτριο.

Αλλά υπάρχει ιδιοφυΐα στο μίσος τους,
υπάρχει αρκετή ιδιοφυΐα στο μίσος τους για να σας σκοτώσει,
να σκοτώσει τον καθένα.

Δεν μπορούν την μοναξιά, δεν καταλαβαίνουν την μοναξιά.

Θα προσπαθήσουν να καταστρέψουν οτιδήποτε,
οτιδήποτε διαφέρει απ’ αυτούς.
Μη μπορώντας να δημιουργήσουν τέχνη
μην μπορώντας και να την καταλάβουν
θα θεωρήσουν την αποτυχία τους στην δημιουργία
ως μια αποτυχία του κόσμου όλου.

Μην μπορώντας να αγαπήσουν πλήρως
θα θεωρήσουν και την αγάπη σου λειψή
και θα σε μισήσουν γι’ αυτό
και το μίσος τους θα είναι τέλειο.

Σαν λαμπερό διαμάντι.
Σαν μαχαίρι.
Σαν βουνό.
Σαν τίγρης.
Σαν κώνειο.

Η τελειότερη των τεχνών τους.

Charles Bukowski

Η Μαρία

Η Μαρία μέσα στον καθρέφτη
ολόσωμη
στρώνει το φόρεμά της στο λαιμό.
Δεν έχει σημασία τώρα που ξαπλώνει το κορμί της
αν έγινε σημύδα ή χορτάρι
Η Μαρία μέσα στον καθρέφτη
στρώνει το φόρεμά της στο λαιμό.



Μαρία Λαϊνά


(απόσπασμα από το πρώτο από τα οκτώ μέρη του ποιήματος που βρίσκεται στο βιβλίο της "Δικό της", Καστανιώτης, 2001)

Το όνομά σου

Ξεριζωμένα δέντρα. Νεροποντή. Χωρίς ηλεκτρικό. Κεραυνοί. Σκέψεις. Μπουμπουνητά. Συναισθήματα. Το όνομά σου. Όρθιο μόνο το όνομά σου. Το όνομά σου.

Το όνομά σου.

Έχω ρεπό αύριο, όλη η μέρα δική μου.

Το όνομά σου.

Να τρέχει κάτι με την κοπέλα στο μπαρ; Ήσασταν διακοπές στο ίδιο μέρος.

Το όνομά σου.

Για το συνέδριο, έχω να ετοιμάσω μια δεκαπεντάλεπτη εισήγηση. Θα λέω συνεχώς το όνομά σου.

Το όνομά σου.

Δεν έχω και την καλύτερη άποψη για τη δουλειά σου. Έχω ακούσει την φήμη της "ελευθεριότητας" που σας χαρακτηρίζει. Υπάρχει πάντα η ανάγκη να μην μένει στην φαντασία σας ό,τι ερωτικό σκεφτείτε.

Το όνομά σου.

Πάλι δε μπορώ να διώξω το όνομά σου απ' το κεφάλι μου.
Πάλι δεν θέλω να διώξω το όνομά σου απ' το κεφάλι μου.

Ανοίγω τον υπολογιστή να διαβάσω παλιά κείμενα συγγραφέων. "12% μπαταρία, σας μένουν 27 λεπτά." Αλλαγή. Ανοίγω τον φάκελο με τα δικά μου. Επιλέγω τα αδημοσίευτα, τα μαρκάρω, delete και γράφω το όνομά σου. Το όνομά σου, με όλα τα σημεία στίξης. Θα 'ναι το πρώτο μου έργο που θα στείλω στους εκδότες να μου το κάνουν βιβλίο. Θα έχει τίτλο "Έργο ζωής" ή " Το όνομά σου". Αποθήκευση.

Το όνομά σου.

Ανάβω κεριά να απαλύνουν το σκοτάδι και ο φακός που χωρά στην παλάμη μου, με βοηθά να διαβάζω πως "ο έρωτας μας φέρνει σε επαφή με τη χαρά που νιώθουμε μόνο και μόνο επειδή ξέρουμε πως ο άλλος υπάρχει. Μας φέρνει σε επαφή με μια καθόλου συνηθισμένη αίσθηση πληρότητας". Έξω, έχουν αλλάξει όλα θέση. Οι γλάστρες απ' το μπαλκόνι είναι ανάποδα στην αυλή και οι καρέκλες μας, στον κήπο του διπλανού σπιτιού. Τα κεραμίδια όπου κι αν ακουμπήσουν σπάνε και τα παράθυρα τα κρύβουν λυγισμένα κλαδιά."Όταν ερωτεύεσαι, είναι περισσότερο μια σχέση μ' εσένα τον ίδιο, ακόμα κι αν διαλέγεις ένα συγκεκριμένο πρόσωπο για να προβάλεις τις θετικές πλευρές του χαρακτήρα σου. "

Εν πάση περιπτώσει, το όνομά σου.

Κεραυνός.

Το όνομά σου.

Ερασιτέχνης Άνθρωπος

Οι μνήμες

Ναι, τα πάντα εξασθενούν, όμως είναι εξίσου αλήθεια ότι τίποτα δεν εξαφανίζεται ούτε χάνεται ποτέ εντελώς, παραμένουν αδύναμοι αντίλαλοι και φευγαλέες ενθυμήσεις που αναδύονται οποιαδήποτε στιγμή σαν θραύσματα από πέτρινες στήλες στην αίθουσα κάποιου μουσείου που κανείς δεν επισκέπτεται, απονεκρωμένα σαν ερείπια από αρχιτεκτονικά τύμπανα με μισοσβησμένες επιγραφές, ύλη του παρελθόντος, ύλη βουβή, σχεδόν ανεξιχνίαστα, δίχως νόημα καλά καλά, παράλογα κατάλοιπα που διατηρούνται δίχως κανένα σκοπό, γιατί δεν θα μπορέσουν ποτέ να ανασυσταθούν και είναι τώρα πια λιγότερο φως παρά σκοτάδι και πολύ λιγότερο θύμηση παρά λήθη.


Javier Marías

(απόσπασμα από to βιβλίο του "Ερωτοτροπίες", Πατάκη, 2015)

Το μυαλό της κότας

Κι εγώ με τη σειρά μου δεν φοβάμαι τίποτα περισσότερο, απ' το μυαλό της κότας. Απ' το να υποχρεωθώ να συνομιλήσω με μια κότα [...]. Τί να τους πω και πώς να τους το πω; Και μήπως δεν είναι εξευτελισμός, αν επιχειρήσω να μεταφράσω ή να καλύψω τις σκέψεις μου, κάτω από φράσεις απλοϊκές και ηλίθια νοήματα, για να καθησυχάσω τυχόν τη φιλυποψία μιας κότας [...].

Μάνος Χατζιδάκις

(απόσπασμα από το βιβλίο του "Τα Σχόλια του Τρίτου", Εξάντας, 2007)